មើលកូដរបស់ ច្បាប់អគ្គីសនីវិភាគរបស់ហ្វារ៉ាដេយ

'''ច្បាប់អគ្គីសនីវិភាគរបស់ហ្វារ៉ាដេយ''' ត្រូវបានរកឃើញដោយរូបវិទូនិងគីមីវិទូអង់គ្លេស [[ម៉ៃឃើល ហ្វារ៉ាដេយ]] នៅឆ្នាំ១៨៣៣។ ច្បាប់នេះនិយាយទាក់ទិននឹង[[អគ្គីសនីវិភាគ]]ក្នុង[[អេឡិចត្រូលីត]]។ វាចែកចេញជា២ គឺច្បាប់ទី១និងច្បាប់ទី២។

== ពំនោលច្បាប់ ==
:'''ច្បាប់ទី១''' ៖ ''ម៉ាស់របស់សារធាតុដែលកកើតឡើងនៅ[[អេឡិចត្រូត]]មួយក្នុងពេលធ្វើ[[អគ្គីសនីវិភាគ]] សមាមាត្រនឹង[[បរិមាណបន្ទុកអគ្គីសនី]]ដែលបានបញ្ជូនមកកាន់អេឡិចត្រូតនោះ។''
:'''ច្បាប់ទី២''' ៖ ''ចំពោះបរិមាណបន្ទុកអគ្គីសនីណាមួយ ម៉ាស់របស់ធាតុគីមីកកើតនៅអេឡិចត្រូតមួយសមាមាត្រនឹង[[ម៉ាស់សមមូល]]របស់ធាតុគីមីនោះ។ ម៉ាស់សមមូលរបស់ធាតុមួយជាផលធៀបរវាង[[ម៉ាស់ម៉ូល]]របស់វាជាមួយនឹងមេគុណដែលមាននៅក្នុងសមីការប្រតិកម្មរបស់វា។''

== ទំរង់គណិតវិទ្យា ==
ច្បាប់ហ្វារ៉ាដេយទាំង២នេះអាចតាងដោយរូបមន្ត៖

:<math>m \ = \ ({ Q \over F })({ M \over z }) </math>

ដែល

: ''m'' ជាម៉ាស់របស់សារធាតុកកើតនៅអេឡិចត្រូតមួយ
: ''Q'' ជាបរិមាណបន្ទុកអគ្គីសនីសរុបដែលឆ្លងកាត់សារធាតុ
: ''F'' = 96 485 C mol<sup>-1</sup> ជា [[ថេរហ្វារ៉ាដេយ]]
: ''M'' ជាម៉ាស់ម៉ូលរបស់សារធាតុ
: ''z'' ជាចំនួនវ៉ាឡង់របស់អ៊ីយ៉ុងសារធាតុ (ចំនួនអេឡិចត្រុងសំរាប់មួយអ៊ីយ៉ុង)

ចំនាំថា ''M / z'' ជា [[ម៉ាស់សមមូល]] របស់សារធាតុកកើត។

នៅក្នុងករណីសមញ្ញ គឺករណីគេប្រើចរន្តថេរក្នុងអគ្គីសនីវិភាគ នោះ <math> Q = I t </math> នាំអោយ

:<math>m \ = \ ({ I t\over F })({ M \over z }) </math>

ដូច្នេះ

:<math>n \ = \ ({ I t\over F })({ 1 \over z }) </math>

ដែល

: ''n'' ជា [[ចំនួន៉ម៉ូល]]កកើត: ''n  = m / M'' 
: ''t'' ជារយៈពេលសរុបដែលចរន្តថេរត្រូវបានផ្គត់ផ្គង់

នៅក្នុងករណីសាំញ៉ាំ គឺក្នុងករណីចរន្តប្រែប្រួល បន្ទុកអគ្គីសនីសរុប ''Q'' ជាអាំងតេក្រាលនៃចរន្តអគ្គីសនី ''I''(''<math>\tau</math>'') តាមអថេរពេល ''<math>\tau</math>'':

:<math> Q = \int_0^t I(\tau) \ d \tau </math>

ដែល ''t'' ជារយៈពេលធ្វើអគ្គីសនីវិភាគសរុប។

== សូមមើលផងដែរ ==

* [[អគ្គីសនីវិភាគ]]
* [[ម៉ៃឃើល ហ្វារ៉ាដេយ]]
* [[ថេរហ្វារ៉ាដេយ]]